Τι κερδίσαμε με την συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου; Τίποτα!

Ως ένα από τα σημαντικότερα κέρδη της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου μεταξύ των εταίρων και της νέας κυβέρνησης ήταν η χαλάρωση των όρων για τα πρωτογενή πλεονάσματα που απαιτούνται. Το επανέλαβαν πολλάκις – ακόμη μνημονεύεται- πολλά κυβερνητικά χείλη και άλλοι.
Πολύ συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει:
«Οι ελληνικές Αρχές έχουν επίσης δεσμευτεί να διασφαλίσουν τα κατάλληλα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα ή τα χρηματοδοτικά έσοδα που απαιτούνται για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, σύμφωνα με ανακοινωθέν του Eurogroup τον Νοέμβριο του 2012. Τα θεσμικά όργανα θα λάβουν υπόψη τους τις οικονομικές συνθήκες του 2015 για τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος».

Τα καταφέραμε! Οι εταίροι μας συμφωνούν εμμέσως πως το 2015 δεν υποχρεούμαστε για πρωτογενές πλεόνασμα 3%, όπως προβλέπει το πρόγραμμα. Ο στόχος θα προσαρμοστεί χαμηλότερα.
Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους, που θα ΄λεγε και η Μαφάλντα.

Στην πραγματικότητα «πείσαμε» τους εταίρους μας πως η οικονομία της Ελλάδας είναι σε τόσο κακό χάλι που ο στόχος του 3% δεν είναι επιτεύξιμος. Και τους πείσαμε, επειδή είχαμε πειστικά επιχειρήματα, το κακό χάλι της οικονομίας μας. Κακό χάλι που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στις πρόωρες εκλογές και στην επιθετική διαπραγμάτευση που επιλέξαμε ως τακτική.
Οι εταίροι μας καταλαβαίνουν από νούμερα. Στις 20/2 δεν ήταν ακόμα γνωστό πως το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2014 θα περιοριζόταν στο 0,4% αντί για 1,5% αλλά ήταν ήδη ορατή η επιδείνωση της οικονομίας. Ζητούσαν 3% για το 2015 θεωρώντας ότι η χώρα ξεκινάει από την αφετηρία του 1,5% για το 2014, θεωρώντας ότι η ελληνική οικονομία είχε αρχίσει να παίρνει στροφές.

Η απόφαση του Eurogroup περιορίζεται μόνο στο 2015. Και πιστεύω ακράδαντα πως, αν η οικονομία μας είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση και τον επόμενο χρόνο, οι εταίροι θα κάνουν κι άλλη έκπτωση στις απαιτήσεις περί πρωτογενούς πλεονάσματος. Το πραγματικό, το καίριο ερώτημα είναι αν εμείς, οι Έλληνες της αξιοπρέπειας, έχουμε προσδοκία και φιλοδοξία για πρωτογενές πλεόνασμα. Και μετά, ας συζητήσουμε αν θα δεσμευτεί προς αποπληρωμή του χρέους ή θα επενδυθεί σε αναπτυξιακή πολιτική.

Συμπερασματικά λοιπόν το παράδοξο της ιστορίας: και μόνο η προοπτική της επιθετικής/συγκρουσιακής διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας, καλλιεργεί προσδοκίες και φόβους στους Έλληνες πολίτες που οδηγούν σε αντιδράσεις και συμπεριφορές με αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία και τα δημόσια οικονομικά. Ως αποτέλεσμα οι συνθήκες στην οικονομία επιδεινώνονται. Τα δημοσιονομικά μεγέθη, ένα εξ αυτών και το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014, επιδεινώνονται επίσης. Κατά συνέπεια οι δυνατότητες για πρωτογενές πλεόνασμα το 2015 μειώνονται, πράγμα που αντιλαμβάνονται οι δανειστές και χαλαρώνουν τον στόχο. Αυτό θεωρείται επιτυχία;
Με άλλα λόγια, αν μια ωραία ημέρα αποφασίσουμε συντεταγμένα ως λαός να ανατινάξουμε όλους τους δρόμους, τα αεροδρόμια και τα γεφύρια και τις υποδομές της χώρας μας, οι δανειστές μας θα χαλαρώσουν κι άλλο τους στόχους για πρωτογενές πλεόνασμα. Μπορεί και να μας κουρέψουν το χρέος… Κι ίσως και τότε κάποιοι να αισθανθούν την ανάγκη να το πούμε κι αυτό επιτυχία της διαπραγμάτευσης…

Μπορεί αυτή η κυβέρνηση να αντιστρέψει την πορεία; Ο κ. Βαρουφάκης σε ένα εξαιρετικό άρθρο του το 2011 «Μνημόνιο: θυσίες χωρίς αντίκρυσμα», εξηγεί τα πιστεύω του, γιατί οι θυσίες που μας υποβάλλει το «Μνημόνιο» θα πάνε χαμένες. Και αν έτσι πιστεύει έχει δίκιο στο βαθμό που αυτός κρατάει το τιμόνι της χώρας. Και αν πιστεύουμε ως κοινωνία ότι δεν θα τα καταφέρουμε και εμείς έχουμε δίκιο.
Είναι σαν να σας λέει ο έφηβος γιος – μέρες που είναι- με περισσή σιγουριά ότι δεν θα τα καταφέρει στις Πανελλαδικές, ότι είναι πολύ δύσκολο σχεδόν αδύνατο να μπει στην Ιατρική.

Και εγώ του απαντώ: αν πραγματικά πιστεύεις πως δεν θα τα καταφέρεις, έχεις δίκιο. Δεν θα πας πολύ μακριά, αν δεν πιστεύεις ότι η προσπάθειά σου έχει νόημα. Δεν θα προσπαθήσεις αρκετά και άρα σωστά προβλέπεις πως δεν θα τα καταφέρεις. Αυτοεκπληρούμενες προφητείες….